Helaas weer een kleine oogst voor de Bourgondische wijnboeren

Update: oogst Bourgogne 2022

Door Bowy Aartsen  |  donderdag 08 september 2022  |  Categorie: Bourgogne

Begin augustus heb ik samen met mijn vriendin Yvonne het Zuiden van Frankrijk bezocht. In eerste instantie was dit bedoeld als strandvakantie waar we vooral geen wijnhuizen zouden bezoeken, maar uiteraard was de verleiding veel te groot toen wij alle mooie wijngaarden zagen. We moesten dus wel stoppen! Zo gingen we op bezoek bij het prachtige Domaine Robert Sirugue in Vosne-Romanée.

Op Vrijdag 5 Augustus om 11 uur ’s ochtends stonden wijnmaker en eigenaresse Marie-France samen met haar man Daniel Wilmotte ons op te wachten. Meteen werden wij meegenomen voor een rondleiding door de kelder en tot onze blijdschap zagen wij daar 6 heerlijke proefflessen staan. Wij hebben hier kennis mogen maken met het nieuwe jaargang 2020, die nu net bij ons op voorraad is. De wijnen die wij uit dit jaargang mochten proeven zijn les Petits Monts 1er cru Vosne-Romanée, Vosne-Romanée Vieilles Vignes, Chambolle-Musigny, Bourgogne Côte d’Or, Bourgogne Passe tout Grains en hun enige witte wijn de Aligoté.

Tijdens de proeverij vertelde Daniel dat 2019 de laatste normale goede oogst was. 2020 was een zeer kleine oogst en 2021 was helemaal rampzalig. Maar ook 2022 brengt weer een hoop problemen met zich mee. Even ter vergelijking; 2021 begon met een zeer goede, maar vooral vroege lente. Tegen het einde van Maart werden er al temperaturen gemeten van boven de 25 graden in de Bourgogne. Hierdoor kwamen de wijnstokken op een bijzonder explosieve wijze tot bloei. Een week later daalde de temperatuur tot onder het vriespunt, met desastreuze gevolgen. Grote delen van de, recentelijk uitgebloeide, knoppen bevroren maar tot overmaat van ramp werden de Bourgondische wijngaarden na deze vorstperiode ook nog eens bedolven onder een pak sneeuw. Dat was teveel voor de wijnstokken. Al met al was het oogstverlies 50-70%, een enorme aderlating voor de wijnmakers.

Ook 2022 belooft weer een ongelooflijke uitdaging te worden voor de wijnboeren. Na een jaar van veel regen en vorst is er dit jaar met name droogte. De grond is droog door veel te weinig regen, wat resulteert in bladeren die uitdrogen. Zodoende kunnen de bladeren de druiven niet meer beschermen voor de warme zon waardoor een deel van de druiven verbrandt. Ook irrigatie biedt geen uitkomst, aangezien dat dit verboden is in de Bourgogne. Wederom ongelooflijk veel problemen in de wijngaarden. Ook dit jaar is er weer kans op een oogstverlies tot 30%, al weer een grote tegenslag voor de Bourgondische wijnboeren.  Er is extreem vroeg geoogst. In de Beaune zijn ze al klaar. Lage opbrengst maar naar verwachting hoge kwaliteit. In de Nuits waar voornamenlijk Pinot Noir aangeplant is hebben de druiven moeite om te gaan verkleuren, de zgn Veraison. Ook dit is een situatie die ze niet vaak hebben meegemaakt. Er zullen grote verschillen ontstaan in de kwaliteiten. Sommige boeren zijn al volop bezig en zelfs al klaar met de oogst terwijl anderen, zoals Sirugue, nog moeten beginnen. Zij starten donderdag 8 september, ook 2 weken eerder dan gebruikelijk. En dat alles in een herfstachtig decor….

Maar hoe kunnen ze deze oogstverliezen in de toekomst nu voorkomen? Met het klimaat wat naar alle waarschijnlijkheid nog gevarieerder wordt, van tropische stormen tot aanhoudende hittegolven. Wat zijn dan de oplossingen waar wijnboeren op dit moment naar op zoek zijn?

Allereerst is er de mogelijkheid om te gaan werken met andere rassen. In dat geval ga je een druivenras gebruiken die meer bestand is tegen de hitte. Een mooi voorbeeld hiervan is een wijnmaker die in Meursault aan het experimenteren is met 1 hectare Syrah. Dit is een druivenras die beter tegen de warmte kan en daardoor met de stijgende temperaturen beter tot z’n recht komt. Echter het nadeel hiervan is dat de regelgeving dit bij lange na nog niet accepteert. Zo mag een Meursault dan niet meer de naam ‘Grand Vin de Bourgogne’ dragen, maar een Vin de France (oftewel Tafelwijn). Ook wordt er steeds meer gekeken naar het kweken van nieuwe druivenrassen. Zo willen wijnmakers druiven gaan gebruiken die van nature resistent zijn tegen meeldauw maar ook tegen klimaatverandering. Zo’n nieuw gekweekt druivenras noem je ook wel een PIWI, wat schimmeltolerant betekent.

Bovengenoemde veranderingen zijn allemaal behoorlijk rigoureus. Of dit nou de goede oplossingen zijn, daar ben ik nog niet helemaal zeker van. Er zijn ook mogelijkheden om wat kleinere aanpassingen door te voeren die een sneller effect hebben. Zo kunnen wijnboeren gaan kijken of zij een effectievere canopy (blad) managament kunnen gaan toepassen. Canopy management heeft alles te maken met het snoeien van de bladeren. Zodra er minder bladeren worden gesnoeid creëer je meer schaduw voor de druiven en verbranden die dus minder snel. Een nadeel hiervan is dat de bladeren vocht gebruiken en dat er zo dus minder vocht en dus voedsel voor de druif zelf over blijft. Dit is een vraagstuk waar veel wijnboeren zich mee bezighouden en waar elk jaar een weloverwogen beslissing over gemaakt moet worden.
Tenslotte kun je er nog voor kiezen om minder wijnstokken aan te planten, zo heb je voor elke plant meer water tot je beschikking. Ook dit zou eventueel op korte termijn een oplossing kunnen zijn.

Er is dus een hoop werk aan de winkel, en niet alleen voor de wijnmakers uit de Bourgogne. De hele wereld gaat te maken krijgen met hogere temperaturen en dus meer problemen in de wijngaard. Voor nu kunnen we nog genieten van de heerlijkste Pinot Noirs en Chardonnay’s uit de Bourgogne. Vergeet bij een bezoekje aan dit prachtige gebied vooral niet om even langs een mooi wijnhuis te gaan of kom gewoon naar ons aan de Korvelseweg, lekker om de hoek! Wij hebben gelukkig beslag weten te leggen op vele mooie Bourgogne wijnen.
Gegarandeerd genieten!

Even geduld a.u.b.